Baner

12.2 Komponowanie wyglądu wydruków

W tym rozdziale omówimy moduł projektanta wydruku. Pozwala on na projektowanie nowych wydruków czy poprawianie wszystkich wydruków jakie znajdują się w programie. Aby poprawić dany wydruk należy wejść do menu Administracja -> Ustaw wydruki. Pojawi się nam okienko:

U góry mamy możliwość wyboru danego formatu wydruku poprzez wybór danego formatu zaznaczając go myszką. Na dole mamy informację jaki jest aktualnie włączony styl formatu wydruku. Style są to różne zestawy formatów wydruku o podobnej stylistyce projektu. Mamy przygotowane 4 style wydruku. Jak wygląda każdy rodzaj stylu na przykładzie faktury sprzedaży możemy zobaczyć poprzez ustawienie na opcji Styl wydruku konkretnego stylu i wybranie przycisku Pokaż styl. Następny przycisk Zapisz styl jako domyślny spowoduje zapisanie wskazanego stylu jako domyślny i będzie używany przez program do wydruków. Przycisk Przywróć oryginał powoduje przywrócenie oryginalnego formatu wydruku. Jeślibyśmy zmienili wydruk tak że na przykład program nie potrafił go wydrukować wówczas możemy posłużyć się tym przyciskiem, żeby przywrócić dany wskazany format wydruku. Ten przycisk działa tylko na wybrany przez nas format wydruku. Naciśnięcie przycisku Pomoc <F1> spowoduje pokazanie tego tekstu pomocy. 

Wybranie przycisku Projekt spowoduje pokazania się okienka projektanta wydruku:

Mimo że wygląda to na dość skomplikowane okienko z dużą ilością możliwości ustawień. Jednak do naszych projektów nie będziemy używali tych wszystkich możliwości, bo nie jest to konieczne. Dlatego też omówimy tu tylko te opcje, które są przydatne do poprawienia formatu wydruku.

Trzeba wiedzieć, że wszystkie formaty wydruku trzymane są w bazie danych. Tam też trzymana jest dodatkowa kopia formatu wydruku. Dzięki temu właśnie może być przywrócony w razie problemów ten poprawiany format z formatów zapasowych. Format wydruku może być też zapisany na dysku za pomocą menu Plik -> Zapisz jako i możemy wybrać tu miejsce na dysku i nazwę formatu. Możemy także odczytać z dysku format wydruku za pomocą menu Plik -> Otwórz. Należy pamiętać, że zawsze należy wczytywać format wydruku przeznaczony dla danego typu wydruku. 

Za pomocą menu Widok -> Paski narzędzi możemy wyłączać i włączać poszczególne narzędzia co przyczyni się do łatwiejszej obsługi projektanta wydruku. Na pewno na początek możemy wyłączyć drzewo danych i drzewo raportu. 

Omówimy teraz funkcje na paskach narzędzi jakie mogą być nam przydatne.

Zatrzymując się na chwilę wskaźnikiem myszki na danej ikonce zobaczymy podpowiedź do jakiego celu ona służy. Ułatwia to korzystanie z programu projektanta formatu wydruku. Pierwsza ikonka Nowy raport - tworzy nam nowy raport. Raczej nie będzie ona stosowana - gdyż łatwiej jest poprawiać już istniejący raport niż go tworzyć na nowo. Otwórz raport - druga ikonka pozwala na załadowanie raportu (projektu wydruku) z dysku. Ikonka z dyskietką Zapisz raport służy do zapisu formatu wydruku na dysku. W Podgląd - możemy zobaczyć jak będzie wyglądał nasz wydruk. Nie zawsze jest to możliwe, gdyż czasem potrzeba wykonać jakieś obliczenie, żeby pokazać dany wydruk. Nowa strona wydruku - spowoduje stworzenie nowej strony wydruku - jest to opcja zaawansowana i raczej nie będziemy z niej korzystać. Następna ikonka Nowa strona dialogowa powoduje powstanie nowej strony z dialogiem wykorzystywanym przy wydruku. Jest ona przeznaczona dla bardziej zaawansowanych użytkowników, którzy mieli styczność z programowaniem.  Następna ikonka Usuń stronę jest dla zaawansowanych użytkowników. Kolejna ikonka Ustawienia strony może być przez nas wykorzystana do ustawienia rodzaju formatu wydruku - orientacji pionowej lub poziomej a także marginesów w jakich nasza drukarka nie drukuje. Niemal każda drukarka posiada pewien obszar na kartce, na którym nie drukuje. Program standardowo ma ustawione te marginesy tak żeby odnosiły się one do większości drukarek. Ale oczywiście tutaj możemy sobie je zmienić na własne. Następne trzy ikonki to Wytnij, kopij i wklej są to standardowe funkcje każdego programu do edycji.

Za pomocą ikonki Cofnij możemy cofnąć zmiany jakie wykonaliśmy na projekcie a za pomocą ikonki Ponów - ponowić daną zmianę na projekcie.

Możemy także za pomocą wyboru, gdzie jest 100% na początku wybrać inne powiększenie. Jest to szczególnie przydatne przy niektórych projektach, żeby odpowiednio się dopasować na wydruku.

Mamy tez tu opcję pokazywania siatki Pokaż siatkę - nie będzie ona pokazywana na wydruku - ale jest czasem przydatna do projektowania wydruku.  Chodzi o to, że wówczas opieramy nasz projekt na określonej siatce, dzięki czemu łatwiej nam wszystko dopasować do siebie. Do tego celu służą nam dwa następne przyciski Przyciągaj do siatki i wpasuj w siatkę.

Generalnie to posługujemy się tutaj obszarami o kształcie prostokąta. Jeśli klikniemy na taki obszar to zostanie on oznaczony jak na okienku poniżej:

Mamy tu fragment formatu faktury. Jeśli klikniemy na pole, gdzie jest napisane Nazwa towaru lub usługi to program umieści nam na bokach tego prostokąta czarne kwadraciki. To jest informacja, że ten prostokąt w danej chwili jest wybrany i zmiany jakie opiszemy poniżej będą tyczyły się właśnie tego obszaru.

Za pomocą palety podobnej do tego jaka jest w popularnych edytorach tekstu możemy zmienić czcionkę, kolor itp.

 Tu jak widzimy możemy zmienić rodzaj czcionki Z Arial na inną W następnym okienku, gdzie wyświetlana jest cyfra 8 możemy zmienić wielkość czcionki. Obok za pomocą literki B czcionka może być pogrubiona, Możemy ją też pokazać pismem pochyłym a także podkreślić za pomocą U. Bardziej kompleksową zmianę czcionki można dokonać naciskając na przycisk T. Tuż obok oznaczona symbolem A jest możliwość zmiany koloru czcionki a następna ikonka umożliwia nam na ustawienie wyróżnienia. Możemy tez obrócić tekst o określoną ilość stopni w następnej ikonce.

Następna paleta narzędzi:

 

Mamy tu możliwość odpowiedniego wyrównania tekstu - do lewej, wyśrodkowania, do prawej, wyrównanie do góry, wyśrodkowanie pionowe i wyrównanie do dołu. Następne cztery ikonki umożliwiają nam włączenie lub wyłączenie linii ograniczającej prostokąt z danego boku pokazanego na danej ikonce.  Następne dwie ikonki pozwalają na - pierwsza włączenie wyświetlania wszystkich boków prostokąta a druga na wyłączenie wyświetlania i drukowania boków.  Następna Edit frame jest przeznaczona do bardziej zaawansowanej edycji ramki. Pozwala ona na dodanie na przykład cienia do ramki. W następnej ikonce możemy zmienić kolor tła danego prostokąta. W następnej ikonce możemy zmienić bardziej zaawansowane opcje zawartości tła danej ramki - na przykład gradient itp. Kolor ramki możemy zmienić w następnej ikonce. a następna to rodzaj linii i na końcu grubość linii. Najlepiej samemu popróbować każdą z opcji i zobaczyć, jak ona działa.

Za pomocą dwukrotnego kliknięcia myszką możemy uruchomić edytor tekstowy dzięki któremu możemy zmienić dany tekst znajdujący się w ramce.

Mamy tu też możliwość określenia formatu drukowania dla wyrażeń. A wyrażeniem jest tutaj każdy tekst ujęty w nawiasy kwadratowe []. Możemy też zmieniać format wydruku danego okienka za pomocą prawego przycisku myszy będąc wewnątrz danego prostokąta.

Możemy tu także wywołać edytor tekstu za pomocą menu Edytuj a także menu Format wyświetlania. Pokaże się nam okienko:

U góry możemy wybrać dane wyrażenie z danego wskazanego prostokąta. A niżej określić, jak ma być ono sformatowane. Jest to duży postęp w porównaniu do wersji poprzedniej, gdzie można było ustawić takie formatowanie tylko w stosunku do jednego wyrażenia.

Paleta narzędziowa znajdująca się z lewej strony projektanta służy do dodawania obiektów do projektu. Pierwsza ikonka służy do tego by anulować to co wybraliśmy z tej palety przypadkiem i jednak nie chcemy umieszczać tego na projekcie. Druga ikonka (ręka) służy do przesuwania formatu, jeśli cały nie jest widoczny na naszym ekranie. Następną ikonką (lupa) możemy powiększać lub zmniejszać format wydruku, tak by lepiej zobaczyć pewne elementy. Za pomocą lewego przycisku myszy po wybraniu tej ikonki powiększamy format wydruku a za pomocą prawego przycisku zmniejszamy format wydruku. Wybierając ikonkę z T program będzie za każdym przyciskiem myszy wchodził w tryb edycji tekstu, jeśli naciśniemy na obszarze prostokąta z tekstem.  Następna ikonka służy do kopiowania formatu.  Z bardzo ważnych dla użytkownika jest ikonka z literką A - tym bowiem dodaje się prostokąty z teksem do naszego raportu.